सुर्खेत । नेपाली बजारमा आज शुक्रवार पनि सुनको भाउले नयाँ रेकर्ड कायम गरेको छ । आइतबारको तुलनामा शुक्रबार प्रतितोला २ हजार ४ सय रुपैयाँ बढेर सुनको भाउ आज १ लाख ६२ हजार २ सय रुपैयाँ तोला पुगेको छ । यो मूल्य हालसम्मकै उच्च हो । आईतवार सुन प्रतितोला १ लाख ५९ हजार ८ सय रुपैयाँमा कारोबार भएको थियो ।
किन बढेको बढ्यै छ सुनको मूल्य ?
अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा मूल्य बढेसँगै नेपाली बजारमा पनि सुनको भाउ बृद्धि हुने गर्छ । अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुनको मूल्य बढ्नुमा विभिन्न कारण हुन्छ । सुनको मूल्य घटबढ हुनुमा नेपालको भूमिका रहन्न । अन्तर्राष्ट्रिय कमोडिटी मार्केटमा हुने माग र आपूर्तिले मूल्य निर्धारण हुन्छ ।
अमेरिकी केन्द्रीय बैंक (फेडरल रिजर्भ बैंक) ले सन्दर्भ ब्याजदर घटाउने सझदारी गरेका कारण अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुनको मूल्य अत्याधिक बढेको बताईएको छ ।
अमेरिकी केन्द्रीय ब्याङ्कले ब्याजदर घटाउने निर्णयसँगै अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुनको भाउ बढिरहेको विश्लेषकहरूको अनुमान छ । त्यसैको परिणामस्वरूप नेपालमा पनि सुनको भाउले उच्च मूल्यको नयाँ नयाँ कीर्तिमान बनाइरहेको छ।
ब्याजदर घटेपछि प्रतिफल नपाउने भन्दै लगानीकर्ताहरूले उक्त रकम झिकेर अन्य ठाउँ जस्तै, वन मार्केट, सेयर मार्केटलगायतमा लगाउँछन् । तर पछिल्लो समय सेयर मार्केट ओझेलमा परेको छ र अन्य व्यवसायमा पनि लगानी सुरक्षित नहुने देखेर लगानीकर्ताहरू सुनमा बढी आकर्षित भएका छन् ।
अमेरिकी केन्द्रीय बैंकले २०२४ को सुरुदेखि ब्याजदर घटाइरहेको कारण सुनको भाउ उच्च बिन्दुमा पुगेको छ । माग बढेसँगै सुनको भाउ बढेको पनि बढेको छ ।
रिजर्भ करेन्सीको रूपमा डलरको पोजिसन खस्किनु, डलरको सट्टा सुनमा लगानी बढ्नु, विश्वका केन्द्रीय बैंकहरूले सुनको रिर्जभ बढाउन थाल्नु जस्ता कारणले गर्दा सुनको माग बढिरहेको छ ।
त्यस्तै, हाल सुनको भाउ बढ्नुमा हमास र इजरायल तथा युक्रेन र रुस युद्ध पनि हो ।
विश्वका ठूला अर्थतन्त्र भएका मुलुकहरूबिचको युद्ध टुङ्गोमा नपुग्दा अर्थतन्त्र प्रभावित भएको छ । यसले गर्दा पनि अन्य क्षेत्र लगानीका लागि असुरक्षित हुँदा सुनमा लगानी बढेको हो । त्यस्तै, विश्व बजारमा सुनको भाउ बढ्नुमा होम सेल बढी हुनु रहेको छ ।
अझै कति पुग्ला ?
सुनको भाउ अहिले नै घटिहाल्ने अवस्थामा छैन । पछिल्लो समयको घट्नाक्रम हेर्दा अझै मूल्य माथि जानसक्ने देखिन्छ । सन् २०२७ सम्ममा अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुनको भाउ ३ हजार डलर पुग्न सक्ने अन्तर्राष्ट्रिय अर्थविद्हरूको अनुमान रहेको छ ।
सन् २०२५ सम्म अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुनको भाउ २७ सय डलर पुग्ने अनुमान छ । नेपाली बजारमा सुनचाँदी खरिद बिक्रीको सिजन सुरु भए पनि मूल्य आकाशिएपछि सुनको मूल्य नेपालीको क्रयशक्तिभन्दा माथि पुगेको कारण बजार सुनसान नै छ ।
शुक्रबार, आश्विन ११, २०८१मा प्रकाशित गरिएको